Ağır bir çalışmadan sonra, vücudunuza doğru besinleri almak, çabalarınızın boşa gitmemesini sağlar. Ama vücudunuzun bu besinleri en iyi şekilde değerlendirmesi için insulin seviyenizi kontrol etmeniz önemli. Insulinin yardımı olmadan, çalışma sonrası aldığınız protein ihtiyaç duyulan yere yani kaslarınıza ulaşamaz.
Insulin Hakkında
Insulin, kandaki glikozu ve amino asitleri hücrelere ulaştıran hormondur ve aynı zamanda çok anabolik yani kas yapıcı bir hormon. Kas yapımı için çok önemli.
Ama diğer yandan insulin seviyesi yükseldiği zaman yağ depolaması artar ve yağların enerji olarak kullanımı azalır. Eğer insulin seviyesi sürekli yüksek kalırsa kas hücreleri insuline karşı direnç kazanır ve kaslara giden besin miktarı da azalır. O yüzden insulini çok doğru kontrol etmek gerekiyor.
Insulinin kas yapımına etkisi
Insulin, pankreasta, dışarıdan karbonhidrat veya protein aldığınız zaman üretilen bir protein. Aynen HGH (Büyüme Hormonu) gibi fonksiyonel bir protein.
Insulin tüm proteinler gibi amino asit zincirlerinden meydana geliyor. Pankreasta üretilen insulin, kana karışıyor ve burada çeşitli dokulara ve kas dokusuna ulaşıyor. Insulin kas fiberine ulaşınca hücrelerin açılmasını sağlıyor ve böylece hücreler dışarıdan amino asitler, kreatin, glikoz vb besinleri alıyor. Bunların yanı sıra protein sentezini arttıracak biyokimyasal reaksiyonları da başlatıyor.
Insulin aynı zamanda damarların genişlemesini ve böylece kaslara daha fazla kan akmasını yani daha çok besin gitmesini sağlar.
Insulinin yağlanmaya etkisi
Insulin yağ hücrelerine yağ depolaması ve var olan yağları enerji olarak kullanılmak üzere serbest bırakmaması sinyali yollar. Kandaki insulin seviyesi ne kadar yüksek, yağ hücreleri o kadar yağı depolama eğilimindedir.
Bu yüzden, yüksek insulin seviyesi yağ kaybetmeye engel olur ve yağ depolanmasını arttırır.
Insulin Direnci
Glisemik İndeks bir gıdanın kan şekerini ne kadar hızlı yükselttiğini gösterir. Yediğimiz karbonhidratlar glikoza çevrilir ve glikoz kana karışır. Kimi gıdalarda bu işlem çok hızlı sürer. Buna yüksek glisemik indeksli gıdalar denir.
Yüksek glisemik indeksli gıdalar yendiği zaman insulin hızla yükselir. Sürekli bu gıdalar yenirse ve çok fazla karbonhidrat tüketilirse hücreler zamanla insuline karşı direnç kazanmaya yani insulini dinlememeye başlar. Bu yüzden vücut daha fazla insulin üretmeye başlar. Insulin seviyesi kronik olarak yükselir.
Insuline direnç kazanan hücreler besinleri kabul etmediği için bu besinler insuline karşı çok sonradan direnç kazanan yağ hücrelerine gider. İnsulin direnci hem daha fazla yağ depolanmasına neden olur, hem de kaslara giden amino asit ve glikoz oranını azaltır. Yani gelişmi yavaşlatır.
Kısacası kas hücrelerini her zaman insuline karşı hassas tutmamız gerekir. Bunu da karbonhidratları ihtiyacımız kadar tüketerek ve düşük glisemik indeksli gıdalar tüketerek sağlayabiliriz.
Yüksek glisemik indeksli gıdalar: Şeker, beyaz ekmek, kepek ekmeği, beyaz pirinç vs
Düşük glisemik indeksli gıdalar: Yulaf, makarna, bulgur, esmer pirinç, meyve, baklagiller
Yediğiniz karbonhidratlar büyük oranda düşük glisemik indeksli olmalı. Böylece insulin seviyesini daha düşük tutabilirsiniz. Ek olarak günlük ihtiyacınız kadar karbonhidrat alın. Karbonhidrat sadece yüksek yoğunluklu aktivitelerin enerjisidir. Mesela ağırlık kaldırmak, vücut çalışmak veya 100 metre koşu gibi. Bütün gün evde oturacaksanız karbonhidrata ihtiyacınız yok. Aynı şekilde günde 1 saat salonda çalışıyorsanız günde 150-200 gramdan fazla karbonhidrat yemeniz gerekmez.
Tabi bu dediklerim çok zor kilo alan ektomorf tipler için geçerli değil. Onlar kilo almak için karbonhidrat tüketmek zorunda.
Yüksek glisemik indeksli gıdaları sadece çalışma sonrası almanız doğru olur. Çalışma sonrası kaslarınız besinlere çok ihtiyaç duyacağı ve insulin hassasiyeti artacağı için en uygun zaman bu. Protein tozunun ve kreatinin yanında 50 gr. kadar yüksek glisemik indeksli karbonhidrat almak amino asitlerin ve kreatinin kaslara daha hızlı ve daha çok ulaşmasını sağlayacaktır. Ve böylece kas yapımı hızlanacak.
Bunun yanı sıra insulin hassasiyetini arttırmak için yediklerinize günde 1-2 gram tarçın ilave edebilirsiniz.